Mutacje i kombinacje barwne zeberek

Chiara

Niektóre odmiany barwne zeberek:

Srebrna, ang.silver (DS lub RS)-inaczej jest to zeberka srebrna dominująca (DS) i recesywna (RS), jeśli chodzi o sposób dziedziczenia. Czasami bywa zwana "pastelową", ale z najnowszych badań wynika, ze mutacja pastelowa jest osobną mutacją, u nas jeszcze nie widziałam takich zeberek. Od silverów różni je lekko zabarwione lico (samce silver mają lica białe). Obecnie srebrnych recesywnych zeberek właściwie się nie spotyka. Wyglądem specjalnie się nie różnią. Pierwsze zeberki srebrne wyhodowano już w latach 30-tych XX wieku. Wyglądem przypomina formę dziką, jednak w porównaniu z nią natężenie melaniny wynosi 1/3 tego, co u zeberki formy nominalnej. Pióra są jaśniejsze, o srebrnym odcieniu.
Srebrna dominująca mutacja nosi czasem nazwę pastelowej szarej. Ostatnio jednak czytałam o pojawieniu się mutacji pastelowej (nie-silver), co daje do myślenia, jednak poza jednym artykułem w fachowej prasie jak na razie brak informacji o tej mutacji.
Kolor mutacji silver, w porównaniu z zeberką standardową (przyjmując 100% nasycenia barwy), jest rozrzedzony do zaledwie 30%. Najlepiej mutacja ta wygląda w towarzystwie mutacji czarnolicej i black-face, w kombinacji z mutacją beżową otrzymamy tzw "kremowe" zeberki.

beżowa ang.fawn (F)- Samiec tej odmiany ma głowę i kark jasnobeżowe, policzki i plamy boczne takie jak u dzikich zeberek. Zebrowanie jasnoszare w poprzeczne ciemniejsze prążki. Szyja, grzbiet, skrzydła, lotki i ogon jednolicie jasnobeżowe. Oczy ciemne, dziób czerwony nieco mniej intensywny niż u odmiany standardowej. Samice jednolicie jasnobeżowe. Brzuch u obu płci jasny, kremowy do prawie białego, powinien gładko przechodzić swoją barwą w część beżową.
Mutacja ta jest sprzężona z płcią.
Samica beżowa:

Samiec beżowy czarnopierśny:

Niektórzy hodowcy wśród zeberek beżowych rozróżniają wiele odcieni beżu, stąd też częste nieporozumienia co do nazewnictwa (F-ang.fawn, określa ptaka płowego). Oczywiście wyjątkiem są tu zeberki kombinacji beżowa F i srebrna DS, zwane kremowymi.
Cechy takie jak black-face czy black-cheeks u zeberek beżowych przybierają kolor ciemnobrązowy. Mutacja ta często jest łączona z mutacjami rudo- lub/i czarno-pierśnymi. W połączeniu z mut.black-face tworzy zeberkę o froncie niemal całkiem rudym. Odmiana ta nosi nazwę "Fox". Jest kombinacją mutacji:beżowa F, rudo-pierśna OB, black-face BF, czarno-pierśna BB:

Ponadto w krajach Bliskiego Wschodu wyhodowano zeberkę z całkowicie rudym grzbietem-odmiana ta nazwana została "Naajeb".

szek ang.pied (P)występuję we wszystkich odmianach barwnych, a znaczenia to białe partie, które powinny stanowić połowę upierzenia. U samca typowe znaczenia, mogą być również zakryte białymi piórami, co sprawia, ze samce takie mogą mieć np niepełne lica czy flanki. Mutacja recesywna, przy czym ciężko rozróżnić szpalty na szeka (jedyną cechą, jaką wykazywały moje własne szpalty, były wąskie i jakby "zredukowane" flanki- w przypadku samczyków).
Wśród szeków jedynym uznawanym na wystawach jest tzw, szek siodłaty- ptak biały z ciemną plamą na grzbiecie.
Do szeków zalicza się też wszelkie zeberki ciemne z nietypowo występującymi białymi piórami (inne źródła podają, że są to szpalty na szeki, jednak nie potwierdziło się to z moimi obserwacjami).
Samiec szek:

pingwinowata ang.pinguin (PNG) Ptaki pingwinowate standardowe są jaśniej ubarwione niż zwykłe standardy (czyli dzikie ubarwienie). Samce nie mają zebrowania ani plamy piersiowej-stąd też inna nazwa mutacji-białopierśna. Pióra skrzydłowe są jasno obrzeżone, ogon srebrno-szary ze srebrnymi paskami. Brzuch płci obojga czysto biały. Samica ma białe policzki, resztą ubarwienia nie różni się od samicy standardowej.
Samiec:

Samica:

Ptaki pingwinowate-srebrzyste są srebrzystosiwe, o jasnym bardzo odcieniu. Kombinacja mutacji PNG i DS.
Beżowo-pingwinowate są ubarwione jasno-beżowo. Kombinacja mutacji PNG i F.
Kremowo-pingwinowate mają upierzenie koloru bardzo jasnego beżu. Kombinacja mutacji PNG z F i DS.
"Pingwinów" nie należy łączyc z ptakami czarno- i rudo- pierśnymi.

Biała, ang.white (W) jest prawie całkiem pozbawiona pigmentu, co objawia się czystą bielą, bez jakichkolwiek znaczeń (pigment występuje tylko w zabarwieniu oczu, które są czarne- z tego też powodu nie można tej odmiany nazwać albinosem). Samca można odróżnić tylko po kolorze dzioba- jest on u niego bardziej intensywnie czerwony, oraz po śpiewie. Mutacja recesywna. Są także teorie, że mutacja biała w rzeczywistości jest blisko połączona z mutacją szekowatą.

[b]biała kasztanowoboka(marmurkowa), ang.Chestnut Flanked White (CFW) Jest pierwszą z uzyskanych w hodowli odmian barwnych. Podstawowe ubarwienie to biel, jednak nie tak czysta jak u odm. białej. Najczęściej szare znaczenia pojawiają się na głowie. U samców prążkowanie musi być jasne, lecz dobrze i wyraźnie widoczne. Boki ciała kremowe lub jasnopomarańczowe. Dziób, nogi i oczy takie jak u dzikich zeberek. Hodowla jest skierowana na uzyskanie ptaków całkowicie białych- szczególnym problem jest tu uzyskanie czysto białej głowy. Mutacja sprzężona z płcią. Mutacja marmurkowa pięknie wygląda w kombinacji z mutacją czarnolicą BC, szczególnie w przypadku samców (o czarnych flankach, choć obecnie coraz rzadziej spotyka się BC z flankami rudymi).
Samica marmurkowa, szpaltka na czarnolicą:

Samica marmurkowa:

Żółtodzioba ang.Yellow Beak (YB)- występuje u wszystkich odmian barwnych. Dziób jest u samic żółty, u samców jasnopomarańczowy. Mutacja recesywna.
Najlepiej wygląda w połączeniu z mutacjami ciemnymi, beżowymi, oraz z marmurkami.
Na zdjęciu samiec:

ang.Black-Face (BF)- nazwy tej nie tłumaczymy (oznacza tyle co "czarno-twarza"). Wyglądem przypomina zeberkę szarą, jednak od łezki w kierunku dzioba ma czarne wypełnienie (szare u samic). Ma mniejsze flanki, a te najcenniejsze- nie posiadają w tym miejscu kropkowania (są koloru czysto brązowego). Mutacja ta jest dominująca, nie należy przy tym krzyżować dwóch ptaków black-face, gdyż mutacja ta związana jest z czynnikiem letalnym.Z innymi mutacjami dała szereg odmian barwnych, n.p. TripleBlack jest kombinacją z mutacjami BC i BB, a Fox- z OB i F.
Na zdjęciu- samiec kombinacji Triple Black:

Czarnolica ang.Black Cheeks (BC)- ubarwienie samca jest ciemniejsze niż standardów, a policzki czarne.

U dobrych ptaków czarne boki (flanki) mają kolor czarny zamiast kasztanowego, i są pokryte białymi kropkami. Czarne lica występują również u samic, są jednak bardziej rozmyte w kierunku karku.
Samica czarnolica (BC):

U samic-szpaltów na mut. czarnolicą lica są słabo wybarwione i rozmyte w kierunku karku. Samce-szpalty na tę mutację, mają czarny nalot na czerwonym licu. Jest to mutacja recesywna.
Samica marmurkowa, szpalt na czarnolicą (CFW/BC):

Samica jasnopleca, szpalt na czarnolicą (LB/BC):

Rudopierśna, ang.Orange Breasted (OB)- powstała pod koniec lat 70-tych XX wieku w Belgii. Mutacja recesywna. Barwa rudo-brązowa rozciąga się od plam na policzkach, poprzez gardło, aż na brzuch (im większa powierzchnia barwna, tym lepiej).Ptak rudopierśny nie powinien posiadać żadnych czarnych piór, które są zastąpione przez rude. Samice rudopierśne nie mają łezki, ewentualnie widać tylko jej zarys. Charakterystyczną cechą dla takich samic jest występowanie rozmytych i rozjaśnionych boczków, z plamkami o nieregularnym kształcie. Szpalty na tę mutację są niełatwe do określenia, spotkałam się z poglądem, że można doszukiwać się rudych piórek na ogonie, których jednak nie musi być.
Ponadto, coraz częściej spotyka się zeberki czarno- rudo-pierśne, które często są mylone z "czystymi" zeberkami rudopierśnymi. U takich ptaków lica są rozmyte na całą głowę, plama piersiowa również jest większa i wyraźniejsza (bywa, że taki ptak jest od frontu cały rudy). Samce rudopierśne mają rudą jedynie plamę piersiową (oraz znaczenia innych mutacji, o ile występują).
Samiec izabelowaty typu FIS, czarno-rudopierśny (FIS OB BB):

Jedną z odmian zeberek, do powstania której przyczyniła się mut. rudopierśna jest "Ultimate". Powstała z połączenia mutacji: izabelowatej, rudopierśnej, czarnopierśnej i black-face. Ptak taki ma rudy front, zaś plecy są prawie białe, z rysunkiem typowym dla mutacji phaeo (inna nazwa to "Orange-faced phaeo").

Czarnopierśna, ang.Black Breasted (BB)- występuje u wielu odmian barwnych. Mutacja recesywna. Czarny kolor powinien pokrywać zebrowanie, i sięgać jak najdalej w dół brzucha. Pierwsze ptaki tej mutacji wyhodowano w Belgii pod koniec lat 70-tych XX wieku.
Ptak mutacji czarnopierśnej przypomina zeberkę standardową, różni go od niej brak zebrowania i powiększona plama piersiowa, która im niżej w dół brzucha sięga, tym lepiej (jednak taką plamę piersiową mają b. nieliczne ptaki). Zwykle plama zakrywa zebrowanie, pod samym dziobem widać kawałek białego upierzenia (co jest cechą charakterystyczną również dla szpaltów-samic i samców na tę mutację). Charakterystyczny jest także ogon: w większej części biały, czarny wzorek pojawia się na końcu i ma kształt romba lub na środku ogona. Plecy u ptaków szarych mają pióra otoczone białą lub rudą obramówką. Ta cecha również występuje u ptaków-szpaltów na mutację czarnopierśną. Samice nie mają łezki, natomiast obramowanie dzioba jest wyraźnie zaznaczone (u obu płci). Lica są rozmyte, zlewające się z kolorem głowy. Boki kasztanowe, pokryte nieregularnymi, białymi punktami o lekko wydłużonym kształcie-w skrajnej postaci wygląda to jakby boczki były białe, pokryte kasztanowymi plamkami (kształt tych kropek jest również znakiem charakterystycznym dla szpaltów na tę mutację). U samic, zarówno czarnopierśnych, jak i szpaltów, obszar biały pod dziobem zlewa się z gardłem ptaka. Czasem u samiczek BB widać kilka czarnych piórek na piersi. Bywa, że samiczki mają także ogon charakterystyczny dla samców tej mutacji.
Mutacja ta dała początek chociażby odmianie "Phaeo", która to kombinacja jest połączeniem zeberek izabelowatych z czarnopierśnymi. Phaeo mają większość piór koloru białego z bardzo charakterystycznym rysunkiem pleców- przypomina on rybie łuski koloru rudego. Głowa jest ruda, przez rozmycie barwnika, który normalnie znajduje się w licach (u tej odmiany lica są bardzo rozmyte). Pierś ma kolor jasno-szary.
Samiec szary czarnopierśny:

Samiec beżowy czarnopierśny:

Płowolica, ang.Fawn Cheek (FC)- o policzkach koloru płowego, znacznie ciemniejszego niż pomarańczowy.Zaznaczona jest łezka oraz szara plama piersiowa. Najczęściej występuje u ptaków w kolorze brudno-białym. Ogon ma rozmyte barwy. Mutacja dominująca.

Szarolica, ang.Grey Cheek (GC)- o policzkach koloru szarego. Występuje u wszystkich odmian barwnych, ale najczęściej są to ptaki białe. Mają wyraźnie zaznaczoną łezkę, plama piersiowa i zebrowanie jest koloru szarego. Ogon o rozmytych konturach. Mutacja dominująca.
Są teorie, ze FC i GC to jedna i ta sama mutacja, z tym, że jedna występuje u ptaków szarych, a druga- u beżowych.

Jasnopleca, ang.Lightback (LB)- Mutacja sprzężona z płcią. Kolor płaszcza w stosunku do zeberki formy nominalnej jest rozjaśniony do 60% (jeżeli NG to 100% a mut.silver to 30%).
Mutacja ta towarzyszy innym mutacjom i składa się na różne kombinacje barwne. Szczególnie polecane jest krzyżowanie zeberki jasnoplecej ze srebrną dominującą, gdzie samiec takiej krzyżówki powinien mieć białe plamy policzkowe. Brzuch biały, znaczenia czarne-jak u zeberki jasnoplecej.
Samica jasnopleca, szpaltka na czarnolicą (LB/BC):

Izabelowata (IS) i Florida Fancy (FF)-Są to mutacje powstałe na skutek redukcji eumelaniny.Izabelowata powstała w Europie, Florida Fancy w Australii, ponadto różnią się sposobem dziedziczenia.
Samiec izabelowaty jest w większej części biały, brak mu zebrowania, plamy piersiowej, łezki.Oglądany z przodu wygląda jak ptak biały, przy czym niektórzy rozróżniają "typy" zeberek izabelowatych ze względu na kolor melaniny, która uległa redukcji- chodzi o kombinację z zeberką szarą-jest to tzw typ GIS, lub z zeberką mutacyjną- beżową- nazywa się to typem FIS- oczywiście barwa tych dwoch "typów" jest różna.
Brzuch najczęściej kremowy, ciemniejący w stronę ogona. Samice są prawie całkiem białe i nie posiadają łezki. Ogon jest ciemnokremowy.
Mutacje izabelowata i Florida Fancy (odmiana australijska) różnią się sposobem dziedziczenia-izabelowata jest recesywna, u Florida Fancy mutacja jest kodominująca (ptak posiadający jeden allel genu FF ma upierzenie rozjaśnione, posiadający dwa allele-wygląda jak izabelowaty)
Samiec izabelowaty beżowy, rudo-czarno-pierśny (FIS OB BB):

[b]Koroniasta, ang. Corona (C)[/b]-występuje we wszystkich odm. barwnych. Jest to mutacja dominująca, sprzężona z czynnikiem letalnym, dlatego należy łączyć ptaka koroniastego z gładkogłowym. Koronka powinna być symetryczna, o piórach równej długości i układających się dookoła głowy.

Wymieniłam jedynie najczęście spotykane mutacje i kombinacje zeberek. Na specjalną uwagę zaslugują ponadto zeberki kędzierzawe- Frizzle (FR). Niestety, pomimo poszukiwań nie znalazłam w kraju hodowcy tej mutacji.
Ze względu na łatwą hodowlę zeberek, ptaki te są wdzięcznym "materiałem" dla hodowców, którzy chcą dochować się ciekawych skojarzeń barwnych lub- nawet nowej odmiany. Spotykane są zeberki niemal całe czarne, jak też- brązowe- jest to umiejętne połączenie cech mutacyjnych. Nowe odmiany ciągle powstają, niektóre swoją efektownością wypierają inne.
Obecnie coraz rzadziej spotyka się np silver, natomiast tzw."Phaeo" (IS BB) zdobywają popularność. Ostatnio czytałam także o mutacji pastelowej, i nie jest to bynajmniej inne nazewnictwo mutacji silver (choć ta mutacja wlaśne tak bywa czasem nazywana).

Powyższy artykuł jest moją własną pracą, przy której korzystałam z własnych notatek. Zamieszczanie w/w artykułu lub jego części na swoich stronach będzie plagiatem. Jeżeli ktoś ma chęć podać link do artykułu, proszę o kontakt ze mną. Również zdjęcia-z wyjątkiem zdjęć odmian Triple Black i Fox- są mojego autorstwa i własności. Chiara (Administrator)

Chiara

Na forum papużki znajdują się świetne opisy mutacji zeberek autorstwa tamtejszej użytkowniczki, o nicku Junior.

Postanowiłam wstawić link, gdyż jest o czym poczytać:
[link widoczny dla zalogowanych][/url]